imposter

Al jaren ben ik gefascineerd door het fenomeen impostersyndrome. Dit kan natuurlijk komen omdat ik er zelf soms flink last van heb, maar ook omdat ik soms de verlammende werking zie van dit fenomeen op mensen in mijn werkomgeving. Ik heb echt mijn best gedaan op school, ben academisch opgeleid en vertel niet alleen maar onzin volgens mijn collega’s. Toch zijn er momenten dat ik door schreeuwende entiteiten terug wordt getrokken in het moeras der negatieve overtuigingen van eigen middelmatigheid of nog minder. en dat is in combinatie met een zeer intellectuele omgeving als de kinder- en jeugdpsychiatrie een uitstekende voedingsbodem voor impostergevoelens.

Ik weet best hoe dit komt, het is niet alleen veroorzaakt door al die briljante mensen om mij heen die permanent strooien met interessante oorspronkelijke gedachten. Het is eveneens veroorzaakt door mijn niet al te liberale calvinistische opvoeding en de boodschappen die ik parallel daar aan ontving op zondag in de Christelijk gereformeerde kerk. Als kers op de taart mocht ik mij laven aan de catechisatie waar ik op dinsdagavond de raadselen van het heilige boek mocht proberen te ontwaren onder stevige leiding van de voorganger.

Als kind heeft mij dit diep geraakt, en het zou mij niet verbazen als ik niet de enige ben die dit soort voorbeelden hebben getransformeerd tot eigen impostergevoelens die soms donker, vochtig en beklemmend omhoog kruipen uit de krochten van de ziel.

Een ander interessant voorbeeld van hoe sterk het impostersyndrome kan zijn is bijvoorbeeld het volgende levensbepalende verhaal..  In de ggz zie ik veel mensen die eindeloos doorleren, van psycholoog naar gz-psycholoog, naar klinisch psycholoog plus nog cognitieve gedragstherapie, schematherapie, emdr enz. ik heb niet zelden mensen in tranen gezien tijdens een coaching gesprek die diep ontgoocheld waren door het feit dat er niets is veranderd aan hun impostergevoelens ondanks dat ze het maximale hadden bereikt op de maatschappelijke ladder bij de psychologenafdeling.  De gedachte van het eindeloos doorleren was dat de afstand dan groter zou worden ten opzichte van anderen en daarmee impostergevoelens zouden verminderen. Het was alleen maar erger geworden omdat er juist aan de top een ingedikte hoeveelheid briljante mensen zit waar je "echt niets te zoeken hebt als matige psycholoog" aldus de imposterstem.

70% van de beroepsbevolking komt imposterovertuigingen tegen bij zichzelf. Soms in milde vorm, maar meer vaak dan soms komt het ook voor dat door pure uitputting een burn out of depressie wordt ontwikkeld. Imposterovertuigingen zijn vaak hardnekkige diepgewortelde en zeer sterke overtuigingen dat je niet goed genoeg bent om in een bepaalde omgeving te kunnen werken en vroeg of laat zeker door de mand gaat vallen en ontmaskerd als insluiper en oplichter inclusief alle schande, schaamte en de angst voor het verlies van alles. Deze gedachten zijn van grote invloed op het gedrag van mensen. En het minderwaardigheidsgevoel heeft echt een ondermijnende invloed op al je mooie competenties en eigenschappen.

Er zijn verschillende manieren waarop mensen met dit syndroom omgaan. Ze doen in ieder geval alles om zo lang mogelijk uit te stellen dat ze daadwerkelijk door de mand gaan vallen. Omdat de overtuiging vaak is dat het vroeg of laat toch gaat gebeuren met de ontmaskering beheerst het bij sommige mensen echt hun leven. Het gaat hier niet om af en toe wat onzeker zijn over bepaalde onderdelen van je werk in combinatie met je competenties maar een diepgewortelde angst dat je ergens onterecht bent en daarmee de boel oplicht. Iedere dag. Dit heeft vaak grote gevolgen voor de gezondheid van medewerkers, de kwaliteit van besluitvorming en acties, flexibiliteit van medewerkers, communicatie  enz.

Zowel vrouwen als mannen lijden aan dit syndroom en dan maakt de sector of opleidingsniveau niks uit.  De (toenemende) complexiteit van de werkopdrachten, de hoge (interne) verwachtingen schema's van professionals, alle verschillende rollen die worden gevraagd van mensen in deze samenleving en de interne (negatieve) zelfbeelden van mensen zijn voorbeelden van in elkaar grijpende oorzaken waardoor er veel mensen met impostersyndromen zijn. Mogelijk speelt het gepimpte sociale media leven ook nog een rol.

Iedereen die last heeft van een impostersyndrome probeert een eigen coping systeem te ontwikkelen, en er zijn er vele. 

Lekker samen verdiepen in dit onderwerp!

In de volgende inspiratie- en kennisbijeenkomst gaan we dit fenomeen een hele dag goed onder de loep nemen. We bekijken de oorzaken, en ook de mogelijke gevolgen, we bekijken de verbinding met maatschappelijke bewegingen die een rol spelen maar we kijken ook hoe je als leider en/ of inhoudelijk professional kunt helpen dat jij en je collega’s hier minder last van hebben. Verschillende functionele en disfunctionele coping strategieën komen voorbij .En we gaan ook lachen om de soms absurde, schurende, maar o zo realistische voorbeelden in de praktijk. Kortom we gaan samen op zoek . Marco en Anouk zullen jullie begeleiden in dit proces en alles vertellen wat zij er over weten en aan jou vragen hetzelfde te doen.

Ik zorg voor goede koffie, een lekkere lunch, een goede voorbereiding en een opgewekt humeur!